Ο ΕΝ ΚΟΡΙΝΘΩ ΝΑΟΣ του ΑΠΟΛΛΩΝΟΣ


Η Κόρινθος ήταν μια εκ των κοιτίδων της πρώιμης δωρικής ναοδομίας από τον 8ο αι. π.Χ. και κατά την αρχαϊκή περίοδο. ∆ιάσπαρτα λίθινα αρχιτεκτονικά μέλη και μνημειώδης κεράμωση τεκμηριώνουν την ύπαρξη πρώιμου ναού του 7ου αι. π.Χ. στο λόφο πάνω από την αγορά της πόλεως. Ο επόμενος ναός του Απόλλωνος οικοδομήθηκε περί το 540 π.Χ.


Ο ναός του Απόλλωνα, είναι αρχαϊκός ναός στην Αρχαία Κόρινθο χτισμένος με μονολιθικούς δωρικούς κίονες. Από τους 40 που υπήρχαν, σήμερα σώζονται μόνο 7 όρθιοι σε περίοπτη θέση πάνω από τα ερείπια της αρχαίας αγοράς. Ο ναός χτίστηκε το 530 π.Χ. περίπου. Για να στηριχθεί η οροφή υπήρχαν και εσωτερικοί κίονες κατά μήκος του αρκετά μεγάλου σε μέγεθος σηκού, που ήταν χωρισμένος σε δύο δωμάτια και επίσης σε πρόναο και οπισθόδομο που είχαν στην πρόσοψή τους ανά δύο κίονες ανάμεσα σε παραστάδες.
Είναι περίπτερος, με 6×15 μονολιθικούς κίονες, οι οποίοι εμφανίζουν τις βαρύτερες αναλογίες στη μητροπολιτική Ελλάδα. Από αυτούς σώζονται στη θέση τους οι επτά και είναι σήμερα οι πρωιμότεροι ιστάμενοι μονολιθικοί κίονες στον ελλαδικό χώρο.


Σχεδιαστική αποκατάσταση της πρόσοψης του ναού του Απόλλωνα στην αρχαία Κόρινθο. Χρονολογία έκδοσης 1831-1838

Στις αναλογίες του ναού και στο σχέδιό του καταγράφεται ο δυναμισμός της αρχαϊκής εποχής και η αποκρυστάλλωση της απολιθωμένης μορφής των δωρικών ναών. Η απώλεια σημαντικού μέρους του υλικού του μνημείου και οι μετατοπίσεις των μελών του δυσχεραίνουν την τεκμηρίωση του σχεδίου του. Τα δεδομένα από τις βροχότμητες κοίτες θεμελίωσης και από τα εναπομείναντα μέλη και σπαράγματα επανεξετάζονται προκειμένου να εξαχθούν συμπεράσματα για τις αρχικές διαστάσεις του ναού, τη μορφή, την τυπολογία και τα στάδια εργασίας για την οικοδόμησή του..

Λοιπόν με χρονολόγηση περίπου το 540 π.Χ. (550-530 π.Χ.) κτίστηκε στην Κόρινθο ο δωρικός ναός του Απόλλωνα, στη θέση ενός παλιότερου ναού που είχε χτιστεί περίπου το 625 π.Χ. Οι διαστάσεις του ναού στο στυλοβάτη είναι 53,82 Χ 21,48. Ο ναός ήταν πώρινος και καλυπτόταν από επίχρισμα (= σοβάς) μαρμαρόσκονης.Το ναό περιβάλλει κιονοστοιχία από 38 κίονες. Στη στενή πλευρά μετράμε 6 κίονες και 15 στη μακριά.  Οι κίονες είναι μονολιθικοί με είκοσι (20) ραβδώσεις. Το ύψος τους είναι περίπου τέσσερα (4) μέτρα, ενώ η διάμετρος της βάσης τους είναι περίπου 1,90 μ. Σήμερα σώζονται 7 κίονες . Σε παλαιότερες απεικονίσεις, του 1751, 1755, 1776, σώζονταν 12 κίονες. Στο τελευταίο τέταρτο του 18ου αι. μ.Χ. οι κίονες έμειναν επτά. Χάθηκαν δηλ. πέντε κίονες.

Τα βουνά της Φωκίδας από τον ναό του Απόλλωνα στην Κόρινθο. Χρονολογία έκδοσης 1882

Χρονολογούμενος στα μέσα του 6ου π.Χ. αιώνα, ο ναός του Απόλλωνα αποτελεί ένα από τα παλαιότερα δείγματα αρχιτεκτονικής δωρικού ρυθμού και μαρτυρεί την οικονομική και πολιτική ισχύ της Κορίνθου κατά τους αρχαϊκούς χρόνους, όταν η πόλη πρωτοστάτησε στην ίδρυση αποικιών στη δυτική Μεσόγειο.  Η κατασκευή του ναού, με τα αετώματα και τις πήλινες σφίγγες στις γωνίες, λειτούργησε ως πρότυπο για πολλά κτήρια της εποχής. Μετά την καταστροφή της Κορίνθου από τον στρατηγό Λεύκιο Μόμμιο, το 146 π.Χ., και την επανίδρυσή της ως ρωμαϊκής αποικίας, ο ναός μετασκευάστηκε, ενδεχομένως για να στεγάσει την αυτοκρατορική λατρεία.

Ο ναός χωρίζεται σε πρόναο, σηκό, οπισθόδομο.Ο πρόναος και ο οπισθόδομος είχαν στην πρόσοψη δύο κίονες ανάμεσα σε παραστάδες.Το σημαντικό με το ναό είναι η καμπύλωση του στυλοβάτη που τη συναντάμε για πρώτη φορά στην ελληνική αρχιτεκτονική και θα φτάσει με τον Παρθενώνα σε εξαίσια τελειότητα.



Ο Ναός του Απόλλωνα στην Αρχαία Κόρινθο. Χρονολογία έκδοσης 1870 Έκδοση BUSCH, Moritz, Dr. Bilder aus Griechenland, Nach der Natur gezeichnet von A. Löffler, Mit 18 Stahlstichen und 7 Holzschnitten, Τεργέστη, Julius Ohswaldt, 1870.

Άποψη του ναού του Απόλλωνα στην αρχαία Κόρινθο. - BLOUET, Guillaume-Abel. Expédition scientifique de Morée, Ordonnée par le Gouvernement français: Architecture, Sculptures, Inscriptions et Vues du Péloponèse, des Cyclades et de l'Attique, mesurées, dessinées, recueillies et publiées par Abel Blouet, Architecte, Directeur de la Section de l’Architecture et de Sculpture de l’Expédition, Ancien Pensionnaire de l’Académie de France à Rome; Amable Ravoisié et Achille Poirot, Architectes; Félix Crézel, Peintre d’Histoire, et Frédéric de Gournay, Littérateur. Ouvrage dédié au Roi, τ. I-VI, Παρίσι, Firmin Didot, 1831-1838.
Επιπλέον, ανάμεσα στο σηκό και στον οπισθόδομο δημιουργείται ένας ακόμη τετράγωνος χώρος (ίσως για λατρευτικούς λόγους), όμοιος με το χώρο που θα βρούμε εκατό χρόνια αργότερα και πάλι στον Παρθενώνα. Πρόκειται στην ουσία για χωρισμό του σηκού σε δύο δωμάτια, τα οποία όμως δεν επικοινωνούσαν μεταξύ τους.


Το καθένα από τα δωμάτια είχε στο εσωτερικό του διπλή κιονοστοιχία με την οποία δημιουργούνταν τρία κλίτη, με το μεσαίο μεγαλύτερο από τα άλλα δύο. Στο πρώτο δωμάτιο υπήρχαν 2Χ4 κίονες, ενώ στο δεύτερο 2Χ2.

Ναός του Απόλλωνα στην αρχαία Κόρινθο: Τομή καθ' ύψος κιονοκράνου δωρικού ρυθμού και τμήματος του επιστυλίου. Αριστερά: Σχεδιαστική αποκατάσταση τμήματος του επιστυλίου με τον κανόνα και τις σταγόνες. Κάτω δεξιά, αναθηματική επιγραφή.1831-1838

Ο Ναός του Απόλλωνα στην Κόρινθο. Σε πρώτο επίπεδο δύο καβαλάδηδες και δύο Μουσουλμάνες γυναίκες που κάνουν περίπατο. Στα δεξιά μικρή ομήγυρις χαρτοπαικτών.Στην αυτή εδώ πρώτη εικόνα από το 1751 είναι μια άποψη από τα νοτιοδυτικά που δείχνει 12 κίονες όρθιους, έντεκα από την εξωτερική κιονοστοιχία και ένα, σε ένα υψηλότερο επίπεδο, από το εσωτερικό. Ο ναός είναι σαφώς μέρος ενός κτιριακού συγκροτήματος, όπως φαίνεται από τον χαμηλό τοίχο μεταξύ των στηλών, το κτίριο πίσω από το ναό και το μικρό βοηθητικό κτίσμα στα αριστερά του. Στη δεξιά πλευρά του τζαμιού εικόνα με μιναρέ και κάποια άλλα κτίρια μπορεί να διακρίνει κάποιος  .Το  Όρος Γεράνεια  είναι στο βάθος όπως και σε όλο τον Ισθμό,ως φόντο   . Αυτές οι λεπτομέρειες δείχνουν υψηλό βαθμό και  προσεκτική δουλειά που έγινε από Stuart και Revett πού όμως δεν παρουσιάζεται εδώ για να υποστηρίζει  ένα υψηλό βαθμό εμπιστοσύνης στην ακρίβεια της εικόνας.

Φανταστική αναπαράσταη του Ναού του Απόλλωνα στην Αρχαία Κόρινθο.-Χρονολογία έκδοσης 1770 Έκδοση LE ROY, Julien David. Les ruines des plus beaux monuments de la Grece, considérées du côté de l'histoire et du côté de l'architecture; par M. Le Roy, historiographe de l'Academie Royale d'Architecture, & de l'Institut de Bologne. Seconde édition corrigée et augmentée. τ. IΙ, Παρίσι, Louis-François Delatour, MDCCLXX [1770].Η εικόνα,  από τον LeRoy το 1755, θα πρέπει να συγκριθεί με εκείνη των Stuart και Revett. Υποτίθεται ότι αυτή η άποψη ήταν ρομαντική, αν όχι πλήρως έως σήμερα, καθώς δείχνει 14 στήλες, όταν όλοι οι ταξιδιώτες μέχρι σήμερα δείχνουν ότι υπήρχαν μόνο 12 κίονες κατά αυτή την χρονική στιγμή. Η έλλειψη ενός Τούρκικου κτιρίου μέσα στο ναό, δείχνει ότι  ο ίδιος είχε ακούσει ή διαβάσει για το ναό, ή ακόμα και να ΄έχει  δει, αλλά αυτό που ζωγράφισε δεν είναι το αληθινό  .

Άποψη των ερειπίων του ναού του Απόλλωνα στην Αρχαία Κόρινθο.1803 - Αυτή η άποψη από την νοτιοανατολική γωνία του ναού παρουσιάζει μια διαφορετική εικόνα από εκείνη των Stuart και Revett ή του LeRoy. Το διώροφο κτίριο στο εσωτερικό του ναού υπάρχει ακόμη, αλλά ο τοίχος μεταξύ των στηλών είναι υψηλότερος (σήμερα ψηλότερο από έναν άνθρωπο) και ελλιπής, σαν σε ερείπια. Μια πέτρα στη γωνία του επιστυλίου έχει κλίση, στοιχεία τα οποία δείχνουν αμέλεια. Υπάρχουν ακόμη 12 κίονες , αν και η μία στο κέντρο και η δεύτερη από το τέλος της δυτικής πτέρυγας αποκρύπτονται από άλλες στήλες .Και πάλι, δεξιά της εικόνας ένα τμήμα του παρακείμενου χωριού μπορεί κάποιος να δει  . Κρίνοντας από την άποψη αυτή, στον Stuart και Revett αλλά και στον Leroy, υπήρχαν λίγα κτήρια γύρω από το ναό, αλλά το χωριό ήταν πολύ πιο πυκνοκατοικημένο και πιο κοντά στο κεντρικό τζαμί.

Η επόμενη εικόνα είναι αυτή που θέτει το ζήτημα της τύχης των 5 στήλων. Παρά το γεγονός ότι υπάρχει μικρή τοπίο από το βάθος για να βοηθήσει  στον προσανατολισμό της άποψης, είναι σαφώς από τα δυτικά. Προφανώς κάτι έχει συμβεί σε πέντε από τις στήλες (τέσσερις στην  νότια πλευρά και τη μία από την εσωτερική κιονοστοιχία ) κάποια στιγμή κατά τα τελευταία 25 χρόνια. Οι ταξιδιώτες δίνουν  εξηγήσεις γι 'αυτό που σχετίζονται με το κτίριο ή την κάποια  επέκταση ενός σπιτιού, που είναι πιθανότατα  στο παρασκήνιο σε αυτή την εικόνα, η οποία μοιάζει αρκετά παρόμοια με εκείνο που παρουσιάζεται στον Mayer και Stuart και στον Revett όπου  οι εικόνες,  είναι σημαντικά μεγαλύτερες σε πλάτος. Παρόμοια με την άποψη του Mayer, ο τοίχος μεταξύ των στηλών είναι ψηλότερος από έναν άνθρωπο, και τώρα είναι ακόμη πιο κατεστραμμένος  Το μικρό βοηθητικό κτίσμα που φαίνεται σε αρκετές από τις άλλες εικόνες φαίνεται στην άκρα αριστερά της εικόνας. Στο βάθος,  μπορεί κάποιος να δει ένα βουνό, προφανώς το όρος  Γεράνια, αλλά το χωριό δεν είναι ορατό εδώ 

Η θέα του ναού δόθηκε από  τον Williams το 1816, από τα νοτιοδυτικά δείχνει το ναό που χτίστηκε μέσα του ένα  συγκρότημα κατοικιών. Το κτιριολογικό πρόγραμμα φαίνεται να είναι πλήρης αυτή τη στιγμή: οι τοίχοι μεταξύ των στηλών είναι στο αρχικό ύψος τους και να είναι σε καλή κατάσταση.
Αναφέρει ο Turner το 1813..... "Κόρινθος ο ελληνικός ναός  δεν περιέχει μέσα στους τοίχους του  λείψανα της αρχαιότητας, αλλά κάποιες μικρές μάζες από κατεστραμμένα τείχη, και επτά στήλες, με το μέρος της ζωφόρου, ενός ναού, εκ των οποίων ορισμένοι κίονες γκρεμίστηκαν για να δημιουργηθεί χώρος για ένα άθλιο τουρκικό σπίτι, το οποίο ενώνει με τα αρχαία λείψανα . Οι Κίονες  είναι περίπου 60 πόδια ύψος και 10 πόδια στην περιφέρεια. υποτίθεται  από ορισμένους ταξιδιώτες (μεταξύ των οποίων, ο Δρ Leake) ότι  είναι τα ερείπια του ναού της Ήρας. " (292)


Η όψη αυτή εδώ  δείχνει τις φθορές στο χωριό από τον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας (1821-1828). Το χωριό έχει καταστραφεί , δεν είναι μόνο το κτίριο που ήταν τόσο πρόσφατα χτισμένο ανάμεσα και γύρω από τις κολώνες του ναού όπου εδώ έχει  εντελώς εξαφανιστεί, αλλά και  όλα τα κτίρια που θα μπορούσαν  να υπάρχουν έχουν καταστραφεί . Η περιοχή είναι γεμάτη με μπάζα, κάτι που φαίνεται καθαρά στο προσκήνιο. Ακόμη και τα ίχνη του δρόμου που σε πολλές εικόνες έχουμε δει που ακολουθείται κατά μήκος στην νότια πλευρά των στηλών δεν είναι πουθενά σε αυτήν την προβολή.

Αυτή η εδώ η  ρομαντική άποψη του ναού από τα βορειοανατολικά με την Ακροκόρινθο στο παρασκήνιο, προσφέρει ελάχιστα νέα στοιχεία στη συζήτηση περί του του ναού εκτός από το ότι υπήρξαν κάποιες αλλαγές από το 1800 - η δεύτερη κολόνα από το τέλος της δυτικής πτέρυγας λείπει   και το επιστύλιο είναι συνεχές σε πέντε από τις στήλες. Το ένα νέο μέρος των πληροφοριών που η άποψη αυτή προσφέρει είναι η παρουσία ενός μικρού χωριού στο νότο, μεταξύ Ακροκόρινθου και του ναού, καθώς και η έλλειψη κτιρίων γύρω από το ίδιο το ναό. Το κτίριο κοντά στο ναό έχει φύγει, όπως και οι τοίχοι μεταξύ των στηλών.

Η τελική άποψη του ναού του 19ου αιώνα, σκιαγραφήθηκε το 1883, κοιτώντας από τη Δύση δείχνει ότι ο ναός δεν είχε αλλάξει πολύ από το 1842, σε σύγκριση με την άποψη του Bartlett . Λίγα νέα κτίρια βρίσκονται στη θέση τους, συμπεριλαμβανομένου  ενός στην αριστερή πλευρά της εικόνας που είναι σε μια κατάσταση  καταστροφής, και χωρίς  στέγη. Αυτό είναι πιθανότατα το «Καποδιστριακό Σχολείο» όπως αναφέρει ο Robinson στο άρθρο του σχετικά με την Κόρινθο στο 1829-1833. Υπάρχουν μερικά άλλα κτίρια σε κοντινή απόσταση, αλλά η εικόνα έχει σχηματισθεί  από μια γωνία κοιτώντας ψηλά στις κολώνες και έτσι το τυχόν εναπομένον τμήμα του χωριού δεν μπορούμε να το δούμε . Ο καλλιτέχνης έχει, επίσης, επέλεξε να αγνοήσει τα Γεράνια Όρη που θα έπρεπε να είναι στο βάθος  στα αριστερά και τα Όνεια όρη (λίθων πεποιημένου διασῶζον ἐρείπια οὐκ ὀλίγα. ἀπὸ δὲ τῆς κορυφῆς πρὸς ἄρκτον μὲν ἀφορᾶται ὅ τε Παρνασσὸς καὶ ὁ Ἑλικών, ὄρη ὑψηλὰ καὶ νιφόβολα, καὶ ὁ Κρισαῖος κόλπος ὑποπεπτωκὼς ἀμφοτέροις, περιεχόμενος ὑπὸ τῆς Φωκίδος καὶ τῆς Βοιωτίας καὶ τῆς Μεγαρίδος καὶ τῆς ἀντιπόρθμου τῇ Φωκίδι Κορινθίας καὶ Σικυωνίας: πρὸς ἑσπέραν δὲ ... ὑπέρκειται δὲ τούτων ἁπάντων τὰ καλούμενα Ὄνεια ὄρη διατείνοντα μέχρι Βοιωτίας καὶ Κιθαιρῶνος ἀπὸ τῶν Σκιρωνίδων πετρῶν, ἀπὸ τῆς παρὰ ταύτας ὁδοῦ πρὸς τὴν Ἀττικήν.-Στράβων .)  που θα έπρεπε να είναι κατά την άποψη αυτή  στην άκρη δεξιά. 
Η Κόρινθος αυτή τη στιγμή πρέπει να είναι  σε μεγάλο βαθμό έρημη όπως φαίνεται εδώ, όπως το 1858 στον σεισμό και με την εγκαθίδρυση  στην  Νέα Κόρινθο μεταφερόμενοι από  την Αρχαία Κόρινθο την πλειοψηφία των κατοίκων της. Το χωριό θα αρχίσει να αυξάνεται πληθυσμιακά και πάλι μετά το 1896,


Η τελική άποψη δείχνει το ναό το 1927, αφού είχε ανασκαφεί. Η θέα είναι από τα ανατολικά.

O Ναός του Απόλλωνα στην Αρχαία Κόρινθο: - Υποθετική αναπαράσταση της όψης της πλευρικής κιονοστοιχίας. Εικ. 2. Υποθετική κάτοψη του ναού.STUART, James, and Nicholas REVETT. The Antiquities of Athens measured and delineated by James Stuart F.R.S. and F.S.A. and Nicholas Revett paint-Χρονολογία έκδοσης 1794

O Ναός του Απόλλωνα στην Αρχαία Κόρινθο:-Κάτοψη κίονα, όψη κίονα, κιονόκρανο και επιστύλιο. Εικ. 2. Σχέδιο τομής των ιμάντων και του υποτραχήλιου του κιονόκρανου.

Άποψη της Κορίνθου και του Ακροκόρινθου. Στο βάθος διακρίνεται ο ναός του Απόλλωνα. Χρονολογία έκδοσης 1803

Ο ναός του Απόλλωνα στην αρχαία Κόρινθο.1830

Παλικάρια και οπλαρχηγοί μπροστά από το ναό του Απόλλωνα στην Aρχαία Κόρινθο.1833[LE BLANC, Theodore. Croquis d' après nature faits pendat trois ans de sejour en Grèce et dans le Levant, Παρίσι, Gihaut, 1833-4].

Ο Ναός του Απόλλωνα στην Αρχαία Κόρινθο.

Ο Ακροκόρινθος και ο Ναός του Απόλλωνα στην Αρχαία Κόρινθο.- ALIGNY, Claude François Théodore Caruelle d'. Απόψεις από τις περιώνυμες τοποθεσίες της αρχαίας Ελλάδας σχεδιασμένες εκ του φυσικού και χαραγμένες στο χαλκό από τον Θεόδωρο Αλίνιυ, Αθήνα, Εμπορική Τράπεζα της Ελλάδος, 1971.

Εικονογράφηση για το ποίημα του Λόρδου Βύρωνα ( Σ.Σ, Συνειδητοποιώντας την κατάσταση στην παλαιά Ρωμεϊκη  Αυτοκρατορία) "The Siege of Corinth": οθωμανός αξιωματούχος και Ελληνίδα σκλάβα στα ερείπια του Ναού του Απόλλωνα στην αρχαία Κόρινθο.1849



Η Ακροκόρινθος με τον  περιβάλλοντα χώρο- 1842 – 1885. Ελλάδα, ιστορική, εικονογραφημένη. Μια πλήρης συλλογή ιστορικών, τοπογραφικών και καλλιτεχνικών ντοκουμέντων. Με 280 γκραβούρες εποχής, Αθήνα, Nikolas Books, 1984.

Κείμενα περιηγητών 
Σχεδόν κάθε ταξιδιώτης που επισκέφθηκε την Κόρινθο αναφέρει το ναό, και το μεγαλύτερο μέρος από τις απεικονίσεις που επιβιώνουν είναι επίσης του ναού. Τρία ζητήματα έχουν καταλήξει στις διάφορες περιγραφές: η ταυτοποίηση του ναού, ο λόγος για την καταστροφή των τεσσάρων στηλών μεταξύ 1776 και 1800, και η εκ νέου ανακάλυψη των στηλών μετά τον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας το 1821. Το ζήτημα της ταυτότητας του ναού είναι η πιο δημοφιλής αναφορά στα σχόλια διότι  16 από τους ταξιδιώτες είτε  προτείνουν για κάποια  μια θεότητα ή  συζητήσουν την ποικιλία των προτάσεων των άλλων ταξιδιωτών . Μέχρι το 1848, οι προτάσεις ποικίλουν.Τρεις προτείνουν ότι είναι ο   ναός της Octavias (ένας εκ των οποίων προτείνει, επίσης, ότι είναι  του θεού Juno, τρείς του Ποσειδώνα (ένας  εκ των οποίων προτείνει, επίσης, την Αφροδίτη), δύο τον Juno  και τρεις συζητούν την πολλαπλότητα των προτάσεων,δηλαδή ποιου θεού μπορεί να είναι ο ναός . Μετά το 1848, 5 από τους επτά ταξιδιώτες προτείνουν της θεάς Αθηνας Χαλινιτιδος  Είναι ενδιαφέρον, μόνο ένα άτομο, ο Keppel, πρότεινε μια ταύτιση με το ναό του Απόλλωνα, η οποία είναι η σωστή  και έχει προκύψει από την ανασκαφή του.

Τρεις ταξιδιώτες έχουν σχολιάσει σχετικά με την καταστροφή των 4 στήλων. Ο Clarke (1800) και ο Fuller (1818) και οι δύο δείχνουν ότι κατακτητές κατέστρεψαν τις κολώνες γιατί ήθελαν  να χρησιμοποιήσουν το υλικό για την κατασκευή κάποιου  έργου του, καθώς ο Clarke και ο Turner (1813) πιστεύει ότι ο Τούρκος Διοικητής ήθελε απλώς να κάνει χώρο για την προσθήκη κάποιας οικίας του. Είναι δύσκολο να γνωρίζουμε ποια  ήταν η αλήθεια, .

Οι ταξιδιώτες που επισκέπτονται την Κόρινθο καθώς αυτή ανοικοδομήθηκε μετά τον Πόλεμο της Ανεξαρτησίας (1821-1829) περιγράφουν το ναό σαν να είχε θαφτεί μαζί με τα συντρίμμια. Το 1829, ο Keppel γράφει ότι πέντε κίονες βρέθηκαν όταν τα συντρίμμια καθαρίστηκαν από εκείνη την περιοχή. Ωστόσο, ο Trant, ο οποίος ταξίδεψε επίσης το 1829, περιγράφει τους επτά. Ο Fitzmaurice, ο οποίος ταξίδεψε το 1832, περιγράφει μόνο τρεις κίονες που βρέθηκαν.Ο Estourmel, επίσης, στα ταξίδια το 1832, επισημαίνει ότι επτά κίονες βρέθηκαν από τους στρατιώτες. Ο  Trant περιέγραψε τους κίονες ως έχουν "βρεθεί" που φαίνεται δυνατό, αλλά καθώς δεν υπάρχει πλήρης συμφωνία μεταξύ των τεσσάρων από αυτούς, καθώς και τον αριθμό των κιόνων που βρέθηκαν ποικίλλει με έναν τρόπο που δεν έχει νόημα, είναι δύσκολο να γνωρίζουν ακριβώς τι ήταν αυτό που είδαν . Ωστόσο, δεδομένου ότι αυτό είναι το μόνο ιστορικό  όσον αφορά τον αριθμό των κιόνων  που αναφέρθηκαν , είναι προφανές ότι  η καταμέτρηση των στηλών υπήρξε  δύσκολη.


ΟΙ ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΤΩΝ ΠΕΡΙΗΓΗΤΩΝ ΣΤΗΝ ΑΓΓΛΙΚΗ ΚΑΙ ΓΑΛΛΙΚΗ 

Dreux 1665-1669:
"Mais les Romains brulerent tellement cette belle ville quand ils las prirent qu'il n'y reste plus que quelques colonnes, qui sont les restes d'un ancien palais, et une ancienne porte de la ville..." (158)

Spon 1675-1676:
"Nous sumes saluer Panagioti Cavallarie marchand Athenien, qui fait presque toujours la sa residence. Son frere demeure aussi au bazar et nous vimes chez luy une inscription Latine de Faustine femme de l'Empereur Antonin. Nous allames voir une douzaine de colonnes, qui paroissent de loin sur une eminence, un peu plus haute que le Bazar, a la maison du Vayvode. C'est le reste de quelque Temple des Payens. Ces colonnes me parurent le plus antiques qu'aucunes qu j'eusse jamais vues a cause de leur extraordinaire proportion. Car bien qu'elles soient d'Ordre Dorique, elles n'ont point la meme proportion que les autres qui se trouvent a Athenes, et ailleurs...(discusses measurements) Du reste elles sont semblables a celles d'Athenes etant canelees et sans base. Les architraves qui restent encore dessus sont de grandes pierres de 12 pieds de long." (296-7)

Wheler 1676:
"Some distance Westwards of this, (the house in which he found some inscriptions), and upon a Ground somewhat higher than the Bazar, we went to see eleven Pillars standing upright. They were of a Dorick Order, channeled like those about the Temple of Minerva, and Theseus at Athens: the matter of which Pillars we found to be ordinary hard Stone, not Marble: But their Proportion extraordinary; for they are eighteen foot about, which makes six foot Diameter, and not above twenty foot and an half high; the cylinder being twenty, an the Capitals two and an half...There is a Pillar standing within these, which has the same Diameter: but is much taller than the others, although it hath part broken off, and neither Capital nor Architrave, remaining near it: so that of what Order it was, is yet uncertain. The others are placed so with their architraves, that they shew, they made a Portico about the Cella of the Temple: And the single Pillar is placed so towards the Western-end within, as shews it supported the Roof of the Pronaos." (440)

Pococke 1736-1740:
"At the southwest corner of the town are 12 fluted doric pillars about five feet in diameter and very short in proportion..." (describes and compares with Parthenon, 7 pillars are to the west and 5 to the south, one pillar without a cap is near them) (174)

Chandler 1765:
"The chief remains are at the southwest corner of the town and above the bazaar or market, 11 columns supporting their architraves, of the doric order, fluted, and wanting in height near half the common proportion to the diamter. Within them, toward the western end, is one taller, though not entire, which it is likely, contributed to sustain the roof." (240)

Dodwell 1801-1806: (figure 5)
"...But at present seven only are standing, which rest on one step." (191)

Clarke 1800-1803:
"In going from the area of this building towards the magnificent remains of a Temple now standing above the bazar whence perhaps the doric pillar already mentioned may have been removed, we found the ruins of antient buildings; particularly of one partly hewn in the rock opposite to the said temple. The outside of this exhibits the marks of clamps for sustaining slabs of marble once used in covering the walls, a manner of building perhaps, not of earlier date than the time of the Romans..." "In this building were several chambers all hewn in the rock, and one of them has still an oblong window remaining. We then visited the temple." (remarks that Wheler found 11 but now there are only 7) (550-551)

"We found only seven remaining upright: but the fluted shaft before mentioned may originally have belonged to this building, the stone being alike in both; that is to say, common limestone, not marble, and the dimensions are, perhaps, exactly the same in both instances, if each column should be measured at its base." (552)

"The destruction that has taken place, of four columns out of the eleven seen by Wheler and Chandler, has been accomplished by the governor, who used them in building a house; first smashing them into fragments with gunpowder." (552)

He identifies the temple as that of Octavia. "...This temple occupied the same situation with respect to the agora that the present ruin does with regard to the Bazar; and it is well-known that however the prosperity of cities may rise or fall, the position of the public mart for buying and selling usually remains the same." (555)

Hughes 1813:
We "strolled through the town which contains little to remind the traveller of Corinthian splendour, except a few columns of some temple, which antiquarians find very difficult to identify: their antiquity is attested by their massive structure..." (241)

Turner 1813:
"Corinth contains within its walls no remains of antiquity, but some small masses of ruined walls, and seven columns, with part of the frieze, of a Temple, of which some columns were pulled down to make room for a miserable Turkish house, to which it joins. These columns are about 60 feet high and 10 in circumference. They are supposed by some travellers (among whom, Dr. Leake) to be the ruins of the temple of Juno." (292)

Bramsen 1813-1814:
"...the antiquities of the place, which include, among many other objects worthy of attention, the remains of the temple of Juno, those of the temple of Octavia and the singular dripping fountain of the nymph Pirene..." (55)

Williams 1816: (figure 6)
Identification of temple unknown: Juno, Venus, Neptune? Chandler says Sisypheum mentioned by Strabo. Proportions are like the Neptune temple at Paestum. (393-394)

Woods 1816-1818:
The temple "...figured in Stuart, the first building we saw of Grecian times. In his days eleven columns were still standing. Now there are only six, but is yet a magnificent ruin..." (228)

Fuller 1818-1820:
"They [the columns] are of porous stone and were originally encrusted with a red cement, some traces of which still remain. When Chandler visited Corinth, and even down to a much later period, eleven of them were still standing, but the Turkish proprietor took down four the employ the materials in the rebuilding of his house." (33)

Keppel 1829-1830:
"A Cephaloniote has been commissioned by the government to erect some public buildings and the governors' house is in progress. Near the site of this building, the workmen employed in clearing away the rubbish have discovered five Doric columns, belonging, I believe, to a temple dedicated to Apollo." (11)

Trant 1829-1830:
"In the town are seven columns of a Doric temple supposed to have been dedicated either to Venus or Neptune; they bear the marks of great antiquity and are singular, as the shafts are formed of but one piece." (313)

Fitzmaurice 1832:
"Of the ancient remains of Corinth there is nothing but the front of a Temple with three columns; certainly a poor specimin of its former architecture." (69)

Estourmel 1832:
"...Quelques soldats errent au milieu de ses debris, en cherchant a piller, et dans cette solitude, qui semble maudite, sept colonnes (Chandler eu trouver douze) d'ordre dorique, demeurees debout et qu'on croit avoir apartenu au Temple de Neptune, temoignent seules que, dans un autre temps, il fut des Dieux pour Corinthe..." (86)

Burgess 1834:
"There exist but seven columns of a Temple or portico...the entablature resting upon five of them, one (marked 6) [he gives a schematic drawing of the locations] wants a capital, there are vestiges of tryglyphs." (166)

Author chooses to identify temple as the Portico of Octavia and therefore the temple is Augustan in his view. (166)

Quin 1834:
"The celebrated ancient columns, each formed of one block of stone, which every traveller has noticed, are in Corinth, with the exception of the Acrocorinthus, the only objects worth attention in the way of 'lionizing.'" (213)

Temple 1834:
"Opposite the governor's house are the remains of a Doric Temple..." (60)

Addison 1835:
"Over these [shattered remains of Turkish mosques], in front, were seen the seven majestic Doric columns of the ancient temple and behind the lofty acropolis..." (16)

Stephens 1835:
"...Seven columns of the old temple are still standing, fluted and of the Doric order..." (49)

Giffard 1836:
"A Temple situated in the upper part of the town has given rise to much discussion as to the date of its erection and the deity to which it was dedicated." (102)

Blouet 1839: (figure 7)
"...Sur le point le plus eleve de ville, se retrouvent les ruines d'un temple: cinq colonnes de la facade posterieure resent encore debout, ainsi que deux de la partie laterale; presque toutes sont surmontees de l'architrave; elles sont en pierre calcaire et etaient couvertes d'un stuc qui les revet encore en plusiers endroits...Stuart, qui a donne une description desrestes de ce temple avait trouve quatorze colonnes debout lors de son voyage." (36)

Cusani 1840:
"Unici avanzi sono alcune colonne isolate nella parte piu alta della citta; (discussion of temple identification) e molti frammenti di cornici, capitelii e fregi adoperati invece di mattoni nelle nuove case, o dispersi fra i campi adjacenti." (184)

Denison 1848:
"We then mounted our horses and passed the seven celebrated columns supposed to have belonged to the temple of Minerva Chalamatis." (141)

Hettner 1852:
"They [the columns] show, moreover, evident traces of having been coated with stucco and colored red." (134) Identifies it as Athena Chalinitis. (134)

Olin 1852:
"A single temple of all the splendid structures which adorned ancient Corinth, the most opulent and luxurious town of Greece, now remains, or rather seven columns remain to show where a magnificent temple of Neptune once stood." (143)

Howe 1853:
Identifies it as the temple of Minerva Chalamatis. (35) "Of these [seven columns] three on the side and two adjoining on the front, still support their entablature; the architrave of both others is gone. They are limestone monoliths, near six feet in diameter at the base, heavy and ill-proportioned. This temple is supposed to have been erected in bc. 700, which may well account for its architectural defects. It stands in close proximity to the present village." (35-36)

Baird 1855:
"On our return to Corinth, we spent a short time in the examination of the only objects of interest that remain in thesite of a city which once exceeded Athens for commerce and population--a temple in the very midst of the modern village, and an amphitheater about three quarters of a mile east of it. The former is a hexastyle doric temple, of which only five columns belonging to the front and two on one of the sides are yet standing..." (158)

Burnouf 1856:
"Le temple est a l'occident de la ville moderne, un peu vers le sud, au pied de l'Acrocorinthe, dans une position assez elevee pour qu'on poisse le voir de loin. Il est etabli sur la roche tertiaire dont l'escarpement forme le premier gradin de la plaine." (42)

7 columns, five with architrave, gives measurements. (42)

"...On y voit encore de grands morceaux du stuc jaune dont elles etaient revetues." (42)

Taylor 1857:
"We passed awhile before the seven ancient Doric columns of the temple of Neptune, of the Corinthian Jove or of Minerva Chalcidis or whatever else they may be." (157)

"One of them [columns] has been violently split by the earthquake and a very slight impulse would throw it against its nearest fellow, probably to precipitate that in turn..." (158)

Wyse 1858:
Identification of Athena Chalinits.

Pressense 1864:
"De vieille Corinthe il ne reste que cinq colones dorique d'un style tres lourd et un amphitheatre romain. Un tremblement de terre, survenu il y a dix ans a jonche le sol de ruines plus moderne." (316)

Jerningham 1870:
Identifies temple as Athena Chalinitis. (86)

Belle 1875-1878:
"Elles sont criblees de trous carres creuses par les Turcs pour y placer les poutres des masures qu'ils avaient appuyees contre les ruines...Cette colonnade, rongee a la base, briser, jetee hors d'aplomb par les tremblements de terre."

Mahaffy 1876:
"In the middle of the wretched straggling modern village there stand up seven enormous stone pillars of the Doric order..." (364)

Freeman 1877:
"The columns stand over the modern village, over a site almost as desolate as that over which they must have stood in the hundred years between Mummius and Caesar. The other fragments, Greek and Roman, hardly come into view. But the lower city is not the true Corinth. It is the mountain citadel round which the great associations of the city gather." (189)

Miller 1894-1898:
"A few columns are all that is left."


ΜΕ ΠΗΓΕΣ ΑΠΟ 
ΙΔΡΥΜΑ ΑΙΚ. ΛΑΣΚΑΡΙΔΗ /el.travelogues.gr/
http://corinth.sas.upenn.edu/David Gilman Romano and the Corinth Computer Project.
Ιστορία του Ελληνικού Έθνους, Εκδοτική Αθηνών, τ. Β' σελ. 399
Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος Λαρούς Μπριτάνικα ΤΟ ΒΗΜΑ, τ. 35, σελ. 181
ΦΩΤ DRONE fabdrone
ΑΡΧΕΙΟ ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ




ΕΙΚΟΝΕΣ ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΜΩΝ

ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΚΑΝΟΝΙΚΑ ΤΗΝ ΕΙΚΟΝΑ ΣΤΟ ΚΙΝΗΤΟ ΚΛΙΚ ΕΠΑΝΩ ΤΗΣ